Prowadząca: dr hab., prof. UJ Magdalena Ruta (Uniwersytet Jagielloński), dr hab., prof. UJ Magdalena Sitarz (Uniwersytet Jagielloński)

 

Język jidysz – jeden z języków żydowskich – przez stulecia rozwijał się na ziemiach polskich, a historia i kultura jego użytkowników splatała się nierozerwalnie z historią i kulturą Polski. Po Zagładzie przywrócenie choćby części Jidyszlandu poprzez projekty przekładowe i badania naukowe jest z jednej strony wyzwaniem, a z drugiej obowiązkiem tłumaczy i badaczy. We współczesnym świecie tłumacze stają przed wieloma trudnymi wyborami, które są tym bardziej skomplikowane, gdy dotyczą np. emocjonalnie wyczerpującej pracy nad przekładami z okresu Zagłady. Ale przecież piśmiennictwo jidysz to nie tylko świadectwo traumy, to przede wszystkim świadectwo wielowiekowego istnienia bogatej cywilizacji Żydów środkowoeuropejskich – bliskiej, a jednocześnie nieznanej współczesnemu polskiemu odbiorcy. W tym kontekście warto więc zastanowić się nad tym, co i dlaczego jest przekładane? Jak tłumacze godzą lojalność wobec autora, tekstu, czytelnika, a także własnej wrażliwości? Jakimi kierują się pryncypiami – czy chcą przekładać wiernie, jak najbliżej rzeczywistości, której już nie ma, czy też, odchodząc od oryginału, wolą ułatwić czytelnikowi lekturę? W jaki sposób starają się wytłumaczyć projektowanemu odbiorcy inny, często dziś niezrozumiały świat? Na jakie wyzwania napotykają w procesie przekładu złożonej materii tekstu ukształtowanej nie tylko przez fakty, ale również ideologie, pamięć indywidualną i zbiorową? To tylko część zagadnień, które mogą stać się początkiem twórczej wymiany myśli pomiędzy tłumaczami i badaczami przekładów z języka jidysz. W ramach panelu jidyszystycznego chcielibyśmy się zająć dwoma podstawowymi kręgami tematycznymi: praktyką przekładu oraz różnorodnymi badaniami nad przekładami z języka jidysz, przy czym w obu przypadkach istotne będą też zagadnienia i koncepcje metodologiczne. Zapraszamy do zgłaszania referatów dotyczących:

1.projektów przekładowych (literatury pięknej oraz różnego rodzaju dokumentów / źródeł historycznych)z uwzględnieniem zarówno kryteriów wyboru tekstów, jak i przyjętych strategii tłumaczeniowych oraz spojrzenia tłumaczy na własną pracę;

2.prezentacji badań nad istniejącymi przekładami z jidysz na inne języki europejskie, przede wszystkim na język polski, z próbą zdefiniowania roli (lub ról), w jakiej występuje tłumacz (np. tłumacz jako redaktor lub cenzor, rzecznik lub polemista, współtwórca światów fikcjonalnych lub pamięci zbiorowej, itp.).

 

Czekamy na zgłoszenia pojedynczych referatów do panelu przez system [szczegóły w zakładce “Rejestracja”] do dnia 30.04.2020.